İş Kazası Durumunda Karşılaşılan Tazminatlar
İş Kazası Durumunda Karşılaşılan Tazminatlar
Çeşitli sebeplerden dolayı iş kazası kapsamına giren durumlarda işveren mevcut iş ilişkisinden dolayı çalışana karşı çeşitli sorumluluklara sahip olmaktadır. Çalışanın yaşamış olduğu maddi ve manevi kayıplar ile sosyal güvenlik kurumunun yaşamış olduğu manevi kayıplar hesaplandıktan sonra sorumlulardan hata paylarına göre alınarak gerekli yerlere aktarılır. Burada genel olarak Maddi ve Manevi Tazminat Davası, Destekten Yoksun Kalma Davası ile Rücu davalarından bahsedilmektedir.
Maddi ve Manevi Tazminat Davaları
Çalışan çeşitli sebeplerden dolayı iş gücü kaybına uğramış ya da iş kazası veya meslek hastalıkları sebepleriyle vefat etmiş olabilir. Burada amaç çalışandan kaynaklanmayan sebeplerden doğan kayıpları ve zararları çalışana ya da ailesine iade etmektir.
Çalışanın iş kazası veya meslek hastalığı sonucu işe gidememesi, çalışamaması ya da çalışma kaybı oluşması durumlarında oluşan zararlar hesaplanarak çalışana verilir. Çalışanda;
- % 10 ve üzerinde işgücü kaybı varsa sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır.
- % 40 ve üzerinde yaş beklemeden emekli olma hakkı kazanır.
- % 60 ve üzerinde olması durumunda malulen emekli olmaya hak kazanır.
Bu koşulların oluşabilmesi için çalışan en az 1800 gün sigortalı olarak çalışması gerekmektedir. Zaman aşımı süresi ise 5 yıldır yani kaza tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde başvuru yapılmaması durumunda hak talep edilememektedir.
Uzuv kaybı, derin üzüntü yaşaması, psikolojik tramvalar vb. durumlarında Manevi Tazminat Davası açılır.
Destekten Yoksun Kalma Davası
Çalışanın iş kazası veya meslek hastalığı sebebiyle vefat etmesinden dolayı destek sağladığı kişiler tarafından açılmaktadır. Bu kapsama çocuk, eş, anne, baba vb. dahil edilebilir.
Rücu Davası
Çalışanın 60 yaşına kadar yaşayacağı ve çalışacağı düşünülerek vefat ettiği ya da sürekli iş göremezlik hakkı kazandığı tarihten itibaren geriye kalan sürelerde oluşan kayıp hesaplanarak bu durumu oluşturanlardan hata paylarına göre oranlama yapılıp talep edilmesidir.
Örnek vermek gerekirse; Ahmet usta 35 yaşında yaşanan bir iş kazası nedeniyle vefat etti. Kaza olmasaydı 60 yaşına kadar yaşayacağı öngörüldüğünden 60-35 = 25 yıl daha çalışacaktı. Bu durumda Sgk 25 yıllık kaybını bu durumu oluşturan işveren/işveren vekili, yönetici veya diğer yetkililerden talep etmektedir. Yapılan talep hata paylarına göre hesaplanmaktadır.
Yaşanılan iş kazaları neticesinde karakolda ifade verme, mahkemeye çıkma, tazminat davaları, yapılan ödemeler, marka değer kaybı ve oluşan manevi çöküntü bir işverenin ya da bir yöneticinin yaşayacağı en zor durumdur ve uzun yıllar boyunca etkileri devam etmektedir. Bu sebeplerden dolayı gerekli tedbirlerin proaktif çalışmalar ile alınması daha vicdani, ucuz ve profesyonel bir yaklaşım olacaktır.